موسسه بلک اسمیت (Blacksmith Institute) یک گروه مستقل مدافع محیط زیست در در نیویورک آمریکا؛ هرساله فهرستی از آلوده ترین شهرهای جهان را منتشر می‌کند.

موسسه «بلک اسمیت» این رتبه بندی را بر اساس میزان سمی بودن و همچنین ارزیابی خطرهای ناشی از این سمیت صورت داده و سی شهر آلوده جهان را انتخاب کرده است. در این رتبه بندی هیچکدام از شهرهای اروپایی و امریکایی قرار نگرفته‌اند، که این امر به خاطر ملاحظات قانونی محیط زیستی در این کشورهاست.

ولی این بدان معنا نیست که کشورهای غربی هیچ گونه سهمی در ایجاد آلودگی ندارند. در بسیاری از موارد، مواد بالقوه سمی مصرف شده در کشورهای غربی از این شهرهای آلوده، استخراج و منتقل می‌شود.

این شهرها دارای مناطقی هستند که از نظر آلودگی به مواد خطرناک، شهره آفاق هستند. منظور از مواد آلوده خطرناک موادی است که دارای مواد رادیواکتیو، از نظر شیمیایی فعال، خورنده یا به شدت سمی هستد. براین اساس آلوده ترین شهرهای جهان بر اساس ارزیابی‌های انجام شده توسط موسسه «بلک اسمیت» به قرار زیر است؛

1- شهر سومقایت (Sumgayit) در جمهوری آذربایجان؛ شهر «سومقایت» در جمهوری آذربایجان جدید ترین شهری است که به این فهرست ده شهرافزوده شده است. این شهر که میراث دار بزرگ آلودگی‌های صنعتی دوران سوسیالیستی است، حدود ۲۷۵ هزار نفر جمعیت دارد. این شهر که زمانی مرکز توسعه واحدهای شیمیایی بود آلودگی‌هایی از نوع فلزات سنگین و مواد شیمیایی سنتزی دارد. حاصل این آلودگی‌ها آن است که انواع گوناگون سرطان در این شهر به میزان ۲۲ تا ۵۱ درصد بیشتر از اهالی روستاهای اطراف همین شهر است. در نوزادانی که در این شهر به دنیا می‌آیند انواع متفاوتی از بیماری‌های ژنتیکی(از عقب ماندگی‌های ذهنی تا مشکلات استخوانی) گزارش شده است. آمار دقیقی از میزان مواد دفع شده خطرناک در این شهر وجود ندارد، ولی برخی از کارشناسان میزان مواد دفع شده سالانه را تا ۱۲۰ هزارتن انواع مواد سمی (ازجمله نقره) گزارش کرده‌اند. «ریچارد فولر» رئیس موسسه «بلک اسمیت» در نیویورک می‌گوید که مقادیر بی نهایت زیادی از پسماندهای خطرناک در این شهر بدون هیچ گونه تصفیه یی دفع شده است.

۲- لینفن (Lifnen) در چین؛ این شهر سه میلیون نفری در استان «شانزی» قرار دارد که بزرگ ترین مرکز استخراج ذغال سنگ است. مشهور است که اهالی این شهر «آب ارسنیک» می‌نوشند، چرا که میزان «ارسنیک» موجود در آب این شهر بسیار بالاست. در این شهر همچنین آلودگی هوای ناشی از دوده که محصول سیستم‌های گرمایشی ذغال سنگی است، بسیار زیاد است.

۳- تیانیینگ (Tianying) در چین؛ این شهر در مرکز صنایع سرب چین قرار گرفته است. جمعیت این شهر تنها ۱۶۰ هزار نفر است، ولی مسوولان حفاظت محیط زیست چین مقام هشتم آلودگی را در چین به این شهر می‌دهند. غلظت سرب در هوا و آب در این شهر ۸ تا ۱۰ برابر استاندارد ملی است و محصولات کشاورزی باغ‌ها و مزرعه‌های اطراف این شهر تا ۲۴ بار بیشتر از حد استاندارد سرب دارند.

۴- سوکیندا (Sukinda) در هندوستان؛ این شهر مرکز بزرگ ترین معادن کرومیت در جهان است. از این ماده برای تولید فولاد ضدزنگ استفاده می‌شود. این شهر که بیش از ۶/۲ میلیون نفر جمعیت دارد، به شدت آلوده است. آب‌های جاری موجود در این شهر دارای مقادیر خطرناکی از کروم شش ظرفیتی است که سرطانزا بودن آن به اثبات رسیده است.

۵- واپی (Vapi) در هندوستان؛ این شهر که در انتهای کمربند صنعتی هندوستان در ایالت «گجرات» قرار دارد، محل انباشت پسماندهای بیش از هزار کارخانه بزرگ هندوستان است. برخی از این کارخانه ها، تولیدکننده‌های سم، مواد پتروشیمی و دارویی بوده‌اند. برخی از این کارخانه‌ها سیستم‌های تصفیه پسماند دارند، ولی سیاست معمول آنها این است که به نوعی از بازمانده‌های فرآیند تصفیه فرار کنند. شیوه رایج دفع این مواد در رودخانه است.

۶-لااوریا (La Oroya) در پرو؛ گرچه این شهر یکی از کوچک ترین مناطق از این نوع است، ولی به لحاظ آلودگی شدید فلزات سنگین ناشی از فعالیت‌های معدن کاوی شهره است. این شهر تنها با ۳۵هزار جمعیت، از این نظر یکی از آلوده ترین مناطق مسکونی آلوده به فلزات سنگین است.

۷- دزرژینسک (Dzerzhinsk) در روسیه؛ شهری با حدود سیصد هزار نفر جمعیت مرکز صنایع شیمیایی در دوران جنگ سرد. در این شهر یکی از پایین ترین تخمین‌ها از امید به زندگی (۴۵ سال) گزارش شده است. این میزان امید به زندگی، ۱۵ تا ۲۰ سال کمتر از امید به زندگی مردم ساکن روسیه است.

۸-نوریلسک (Norilsk) در روسیه؛ این شهر در بالای حلقه قطبی قرار دارد و محل زندگی کارگرانی است که بزرگ ترین کارگاه‌های ذوب فلز را می‌چرخانند. این شهر به لحاظ کارگاه‌های بسیار زیاد موجود در اطراف آن و همچنین به خاطر سرمای زیاد، صاحب یکی از گسترده ترین و سنگین ترین مه دود‌های جهان است. گفته می‌شود تا شعاع سی کیلومتری این شهر هیچ نوع گیاهی رشد نمی‌کند. بررسی‌ها نشان داده است که آلودگی هوا به ویژه آلودگی‌های ناشی از فلزات سنگین تا شعاع ۶۰ کیلومتری شهر دیده شده است.

۹- چرنوبیل (Chernobyl) در اوکراین؛ عواقب ناشی از بزرگ ترین حادثه اتمی جهان برای همگان شناخته شده است. این حادثه صدمات مستقیم و غیرمستقیمی بر بیش از ۵/۵ میلیون نفر ایجاد کرده است و باعث شد که در منطقه تحت تاثیر، میزان سرطان غده تیروئید افزایش زیادی داشته باشد. این حادثه پیامدهای اقتصادی قابل توجهی برای اهالی منطقه داشته است. روسیه سفید که یک منطقه اساساً کشاورزی بود، بعد از حادثه نیروگاه عملاً بازار جهانی را از دست داد.

۱۰-کابوه (Kabwe) در زامبیا؛ کابوه دومین شهر بزرگ در زامبیا و مرکز یکی از بزرگترین کارخانه‌های ذوب سرب در آفریقای جنوبی است. سراسر این شهر به انواع گوناگونی از فلزات سنگین آلوده شده است. حاصل این آلودگی‌ها انواع متفاوتی از آسیب‌های مغزی و سیستم عصبی، به ویژه در کودکان است. میزان تراکم سرب در خون برخی از افراد بیش از ۵۰ و گاه بیشتر از ۱۰۰ میکروگرم در یک دسی لیتر خون گزارش شده است.

منبع:عکس نیوز