این اعمال نیرو عموما به‌وسیله دستگاه‌های ارتودنسی ثابت متشكل از سیم (وایر) و براكت یا گیره‌هایی كه روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، انجام می‌شود. این دستگاه‌ها معمولا از جنس استینلس استیل (فولاد زنگ‌نزن) هستند كه شكل ظاهری آنها متاسفانه از طرف بسیاری از بیماران موردپسند نیست...

 از این‌رو سازندگان دستگاه‌های ارتودنسی اقدام به ساخت دستگاه‌هایی با نمای ظاهری مناسب‌تر و جلب‌توجه كمتر خصوصا هنگام لبخند‌زدن (براكت‌های شفاف) افراد كردند به‌طوری كه پس از سال 1970 میلادی با ساخت براكت‌های شفاف میزان بیماران ارتودنسی 25 درصد افزایش پیدا كرد. با این وجود ظاهر سیم هنگام لبخند پیدا بود، همچنین دستگاه‌های شفاف هم به‌طور كامل از نظر پنهان نمی‌ماند.

برای رفع این مشكل دستگاه‌های ارتودنسی ثابت لینگوالی یا دستگاه‌های ثابتی كه روی سطح داخلی یا پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند، ساخته و عرضه شدند. در سال‌های اخیر با پیشرفت تكنولوژی دستگاه‌های لینگوالی متنوع و مناسب‌تری نسبت به انواع اولیه ساخته و ارائه شده‌اند.

نوع دیگر وسایل ارتودنسی به اصطلاح نامریی دستگاه‌هایی است كه از صفحات پلاستیك نامرئی یا بی‌رنگ ساخته می‌شود. موارد استفاده از این دستگاه‌ها در بیماران بزرگسالی است كه تمایلی به استفاده از دستگاه ثابت ندارند.

این دستگاه متحرك و دارای حجم كمتری نسبت به دستگاه‌های ثابت است. مورد استفاده دیگر آن در بیمارانی با آلرژی نسبت به فلز نیكل یا كروم است، چون این فلزات تقریبا در ساختار همه وسایل فلزی ارتودنسی استفاده می‌شود.

این دستگاه‌ با دو روش مكانیكی و لابراتوری ساخته می‌شود. در روش اول در هر جلسه مراجعه بیمار، تنظیم دستگاه باید توسط دندان‌پزشك معالج انجام گیرد. چون این روش وقت‌گیر است معمولا دندان‌پزشكان از آن استقبال نمی‌كنند. روش دوم، روش لابراتواری است در این روش برای ساخت دستگاه به تكنولوژی بالا و طراحی رایانه‌ای نیاز است. برای ساخت این دستگاه، دندان‌پزشك پس از قالب‌گیری دقیق آن را به لابراتوار مخصوص ارسال می‌كند. در آنجا از قالب تهیه‌شده، اسكن رایانه‌ای گرفته می‌شود و برای تایید نهایی نزد دندان‌پزشك معالج ارسال می‌شود.

مرحله بعدی ساخت چند دستگاه متوالی با قابلیت جابه‌جایی 25 درصد میلی‌متر حركت دندانی‌ است. به عنوان مثال برای جابه‌جایی 5 میلی‌متری یك دندان به 20 دستگاه متوالی نیاز است. هر یك از این دستگاه‌ها به مدت 2 هفته استفاده و فقط هنگام غذاخوردن، مسواك‌زدن و استفاده از نخ‌دندان از دهان خارج می‌شوند. در برخی موارد كه دندان‌های مرتب‌‌شده تامین‌كننده خواسته زیبایی بیمار نیست. دوباره از بیمار قالب‌گیری شده و سری جدیدی از دستگاه‌ها ساخته می‌شوند. این روش از برخی جهات دارای كمبودهایی مانند محدودیت در حركت دندان‌ها و گران‌قیمت‌بودن ساخت این دستگاه‌هاست. زیرا در حال حاضر برای ساخت لابراتواری این دستگاه‌ها به ارسال قالب تهیه‌شده بیمار به لابراتوار‌های خارج از كشور نیاز است.

منبع:سلامت